Dorpshistorie

Elsloo maakt aanspraak op de titel "oudste boerendorp van Nederland". Op de plek waar het oude kasteel van Elsloo was gelegen, in de loop der eeuwen weggespoeld door de Maas, zou in de vroege middeleeuwen een Karolingische palts hebben gestaan. Vroeger werd gedacht dat te Elsloo het Vikingenkamp Ascloha was gelegen, van waaruit omstreeks 880 talloze rooftochten in het Maas-Rijngebied werden ondernomen.

Deze oude kern is ondanks de sterke groei van het dorp toch in min of meer oorspronkelijke staat bewaard gebleven en heeft sinds 1971 de status van beschermd dorpsgezicht. Delen van het oude dorp zijn door de aanleg van het Julianakanaal verdwenen. Via een steile helling, de Maasberg, belandt men vanaf de kerk bij het lager gelegen kanaal.

Het best bewaarde deel van het dorp heet Op de Berg, waar onder andere het 17e-eeuwse Schippershuis staat, sinds 1960 het streekmuseum van Elsloo.

Elsloo ligt op een steilrand langs het Maasdal. Het Julianakanaal en parallel daaraan de Maas vormen de westkant. De Dorpsstraat loopt steil omhoog tot ruim 70 meter. Hoewel de omgeving in noordelijke (Stein) en oostelijke (Beek) richting grotendeels volgebouwd is, is de omgeving in zuidelijke richting bijzonder mooi. Hier ligt het kasteelpark van Kasteel Elsloo met de Slakbeek en de Hemelbeek, een heemtuin, vijvers, een theekoepel, exotische bomen en ornamenten.